Introduction

What is better: establishing a bond with G‑d based on your knowledge, understanding, and will, or accepting such a bond with simple faith, without considering one’s own will or thought?

In the sichah that follows, the Rebbe answers this question by comparing the circumstances of Yishmael’s and Yitzchak’s circumcisions. Yishmael was thirteen when he was circumcised. He made a conscious decision to enter into the covenant of circumcision. By contrast, Yitzchak was circumcised at eight days old, an age when he was too young to consent or actively participate in the performance of this mitzvah.

In explaining the difference between their approaches, the Rebbe points to the unique nature of the covenant with G‑d into which Yitzchak’s descendants, the Jewish people in every generation, enter through their observance of this mitzvah.

Brother against Brother: The Core of the Dispute between Yitzchak and Yishmael

1

The Midrash relates1 that Yitzchak and Yishmael contended with each other when they were young. Yishmael argued, “I am more beloved than you because I was circumcised when I was thirteen years old.” Yitzchak countered, “I am more beloved than you because I was circumcised at eight days.”

א

אין מדרש31 ווערט דערציילט, אַז "יצחק וישמעאל היו מדיינים זה עם זה, זה אומר אני חביב ממך שנמלתי לשלש עשרה שנה וזה אמר חביב אני ממך שנמלתי לח׳ ימים".

The reason Yishmael, who was circumcised at thirteen, saw himself as more beloved is easily understood. As the Midrash states,2 Yishmael boasted, “I had the opportunity to object, but I didn’t.” However, we need to understand why Yitzchak claimed that being circumcised at eight days was a reason to be cherished more.3

דאָס וואָס "נמלתי לשלש עשרה שנה" קען זיין מער "חביב" איז מובן בפשטות (ווי דער מדרש איז דערנאָך ממשיך32, אַז ישמעאל האָט גע׳טענה׳ט) – "שהי׳ ספק בידי למחות ולא מחיתי"; מען דאַרף אָבער פאַרשטיין וואָס פאַר אַ יתרון מעלה איז דאָ ביי "נמלתי לח׳ ימים" וואָס צוליב דעם האָט יצחק געזאָגט "חביב אני ממך"33?

Some commentators4 have explained that the virtue of being circumcised at eight days is that “fulfilling a mitzvah at its prescribed time is preferable,” and the time for circumcision is when the child is eight days old.5

מפרשים34 זאָגן, אַז די מעלה איז אין דעם וואָס ״מצוה בשעתה עדיף״ – און מילה איז דאָך זמנה "לח׳ ימים"35.

That explanation, however, requires further clarification:

אָבער דאָס איז ניט גלאַטיק ווייל

First of all, Yishmael’s circumcision was also performed at the time when G‑d first commanded it, for the command that Yishmael be circumcised was only issued when he was thirteen years old. Therefore, it cannot be said that he lacked the virtue of fulfilling the mitzvah at its appointed time. The appointed time for him to fulfill this mitzvah was when he was thirteen!6

[נוסף לזה, וואָס וויבאַלד אַז אויף מילת ישמעאל האָט דער אויבערשטער אָנגעזאָגט ערשט ווען ער איז געווען אַ בן י״ג, האָט ניט קיין אָרט צו זאָגן אַז ביי אים האָט געפעלט אין "מצוה בשעתה", ווייל ביי אים איז דאַן (בן י״ג שנה) געווען די "שעתה" פון דער מצוה36,

Selections from Likkutei Sichos - Bereishit (SIE)

Insights into the Weekly Parshah by the Lubavitcher Rebbe selected from the Likkutei Sichos series.

Buy Now More Info

Indeed, as explained on a previous occasion,7had Avraham’s – and by extension, Yishmael’s – circumcision not been performed at the time G‑d commanded, it would not have been appropriate to perform it at that time.

To explain: Avraham and Yishmael were circumcised on Yom Kippur.8 Now, “Avraham observed the entire Torah before it was given,”9 and that includes the law that a circumcision that is not performed at its appointed time may not be performed on Shabbos or festivals.10 Hence, Avraham was permitted to circumcise himself and Yishmael on Yom Kippur only because he was commanded to perform the circumcision at that time. Thus, the circumcisions of Avraham and Yishmael had the status of a mitzvah performed at its appointed time.

(און ווי גערעדט אַמאָל37 בנוגע דעם טעם פאַרוואָס אברהם אבינו האָט זיך געקענט מל זיין ביום הכפורים38, בעת אַז דער דין איז אַז מילה שלא בזמנה איז ניט דוחה שבת ויו״ט39 – און אברהם אבינו האָט דאָך מקיים געווען כל התורה כולה עד שלא ניתנה40 – אַז וויבאַלד ער איז דעמאָלט נצטווה געוואָרן על המילה, איז עם ביי אים געווען

What’s more, it is hard to say that Yitzchak’s claim was based on the virtue of fulfilling a mitzvah at its appointed time. After all, fulfilling that requirement involves only a particular dimension of the observance of the mitzvah: the time when it must be fulfilled. How then can that virtue that Yitzchak’s circumcision was fulfilled at its appointed time be as significant as the virtue of Yishmael’s circumcision, which relates to the fulfillment of the mitzvah as a whole (i.e., his willingness to undergo circumcision, even though he could have objected)? By what scale could Yitzchak claim, “I am more beloved than you because I was circumcised at eight days?”

אַ מילה בזמנה), איז נוסף לזה]: דער ענין פון "מצוה בשעתה עדיף" איז בלויז אַ מעלה פרטית אין קיום המצוה – זמן המצוה, היינט ווי קען מען פאַרגלייכן די חביבות פון קיום המצוה "בשעתה" צו דער מעלה פון מילת ישמעאל, אַ מעלה בשייכות צו כללות קיום המצוה ("שהי׳ ספק בידי למחות ולא מחיתי"), ביז אַז דערפאַר זאָל יצחק זאָגן "חביב אני ממך"?

To appreciate the advantage of Yitzchak’s circumcision, we are forced to say that being circumcised at the age of eight days reflects far more than a particular dimension of the mitzvah, i.e., it does not merely involve the time when the mitzvah must be fulfilled. Instead, it relates to the totality of what circumcision means for a Jew. When a child is circumcised on his eighth day, his circumcision is of a different nature entirely.

מוז מען זאָגן, אַז דער ענין פון נימול לשמונה ימים איז ניט נאָר אַ פרט אין דער מצוה – זמנה, נאָר דאָס איז נוגע צו כללות ענין המילה; מילה לשמונה ימים האָט אַן אַנדער גדר, איכות.

This distinction is also reflected in our Sages’ statement:11 “Adam, the first man, was commanded regarding seven mitzvos…. For Noach was added the prohibition against eating a limb from a living animal…, Avraham was commanded regarding circumcision, and Yitzchak inaugurated circumcision while eight days old,” for “Yitzchak was the first to be circumcised while eight days old.”12

דאָס איז אויך מוכח פון דעם וואָס חז״ל41 זאָגן: "אדם הראשון נצטווה על שבע מצות כו׳ נח ניתוסף לו אבר מן החי כו׳ אברהם נצטוה על המילה, יצחק חנכה לשמונה ימים" (ווייל יצחק "הי׳ הראשון הנימול לשמונה ימים"42).

One might ask: Why does the Midrash divide the commandment of circumcision into two aspects:13a) the fundamental command given to Avraham, and b) its inauguration at eight days through Yitzchak? And why is the fact that one dimension was added because of Yitzchak – that circumcision be carried out when the child is eight days old – sufficient to refer to him as the one who inaugurated the mitzvah of circumcision?14

ולכאורה: פאַרוואָס טיילט פאַנאַנדער דער מדרש מצות מילה אויף צוויי43 – דער ציווי אויף דעם (צו אברהם) און דער ענין פון "חנכה לשמונה ימים" (דורך יצחק) – צי דערפאַר וואָס ביי יצחק׳ן איז נתוסף געוואָרן דער (איין) פרט פון "נימול לשמונה ימים" איז דאָס מספיק אויף מייחס זיין צו אים דעם ״חנוך״ פון מצות מילה44? ויתרה מזה – דאָס אויסטיילן בפ״ע – מעין החילוק (וההוספה) פון מילה לגבי אבר מן החי וכו'?

Apparently, his being chosen as the first to be circumcised at eight days gives Yitzchak a unique status and prominence, one that is equivalent to the distinction granted to Avraham for being circumcised and thus adding to the mitzvos commanded to Noach and Adam. With that in mind, we can see that being circumcised on the eighth day of life adds a new and integral element to the mitzvah of circumcision.

איז דערפון געדרונגען, אַז דער ענין פון נימול לשמונה ימים טוט אויף אַ חידוש עיקרי אין כללות ענין המילה.

An Everlasting Bond

2

We can better understand the above by focusing on the intent of circumcision, which is as stated:15 “My covenant will be in your flesh as an eternal covenant”; circumcision establishes an eternal bond between each Jewish male and G‑d.

ב

וי״ל די ערקלערונג אין דעם:

דער תוכן פון ברית מילה איז (בלשון הפסוק45) – "והיתה בריתי בבשרכם לברית עולם": דורך ברית מילה ווערט אויפגעטאָן אן אייביקער פאַרבונד צווישן דעם נימול מיטן אויבערשטן, כביכול.

What circumcision accomplishes can be understood by drawing a comparison to a covenant established between two close friends. When friends want to ensure that their friendship will endure, without any fact or situation disturbing it, they strengthen and intensify their connection by establishing a covenant.16

אַזוי ווי א כריתת ברית צווישן צוויי אוהבים: בשעת זיי ווילן פאַרזיכערן אויף שטענדיק די אהבה צווישן זיי באופן אַז קיין זאַך אָדער מצב זאָל דאָס ניט צעשטערן – פאַרשטאַרקן זיי דאָס בתוקף ועוז דורך מאַכן צווישן זיך אַ כריתת ברית46.

Nevertheless, when a covenant is established between two people – since they are created beings and, therefore, subject to change – it is possible that the covenant will be broken. When, by contrast, G‑d establishes a covenant with a Jew (through the Jew being circumcised), the covenant is eternal; it is not subject to change.17

נאָר בנוגע אַ כריתת ברית צווישן מענטשן – וואָס ביי אַ נברא, זיינען שייך שינויים – איז מעגלעך אַז אויך דער ברית זאָל דערנאָך בטל ווערן; בשעת אָבער דער אויבערשטער מאַכט אַ ״ברית״, בנדו״ד – מיט אַ אידן (דורך דעם וואָס אַ איד איז זיך מל) איז עס אַ "ברית עולם", אין וועלכן ס׳איז ניט שייך קיין שינוי47.

This is one of the reasons why Avraham did not circumcise himself until G‑d commanded him.18 Although he “observed the entire Torah before it was given,”9Avraham waited until G‑d commanded him to perform this mitzvah because a created being cannot bring about an eternal covenant, since he – and any covenant he establishes – is subject to change. A bond that is everlasting can only be accomplished through the unlimited power of the Creator, He who declares (and thereby empowers) that “My covenant will be… an eternal covenant.”15

וואָס דאָס איז איינער פון די ביאורים48 פאַרוואָס אברהם אבינו האָט זיך ניט מל געווען ביז דעו־ אויבערשטער האָט אים אָנגעזאָגט אויף דעם – אע״פ אַז קיים אברהם אבינו כל התורה כולה עד שלא ניתנה10 – ווייל אַ נברא, זייענדיק אַ בעל שינוי, קען בכח עצמו ניט אויפטאָן אַן ענין עולם, אַ "ברית עולם", אַן אייביקן ברית; דאָס קען זיך אויפטאָן בלויז מיטן כח הבורא וואָס זאָגט אָן (וואָס דאָס גיט כח) אַז "והיתה בריתי גו׳ לברית עולם".

A True Bond, as Established by G‑d

3

Only now can we understand why the timing of the bris is when an infant is at the tender age of eight days. At that age, the child about to be circumcised is certainly too young to do anything by his own power to actively participate in the performance of this mitzvah.

ג

דערמיט וועט מען פאַרשטיין פאַרוואָס דער זמן פון ברית מילה איז דוקא בקטנות קטנותו לשמונה ימים, ווען דער נימול איז נאָך אַ תינוק און קען זיך לגמרי ניט משתתף זיין בכח עצמו אין דעם קיום המצוה:

When a person hopes to achieve something with his own power, he needs to prepare over time until he is ready and able to accomplish that goal. In contrast, the covenant that is established through the mitzvah of circumcision is brought about entirely by the Creator; man plays no role in bringing it about.

אַ זאַך וואָס דער מענטש פירט דורך מיט זיינע אייגענע כוחות, פאָדערט אַ הכנה אין זמן ביז ער איז גענוג גרייט און האָט די יכולת דאָס צו טאָן; משא״כ דער "ברית" וואָס ווערט אויפגעטאָן דורך מצות מילה קומט אינגאַנצן מצד דעם בורא – ס׳איז ניטאָ קיין תפיסת ידי האדם הנימול אין דעם.

True, the actual deed of the mitzvah is performed by man. However, the covenant that is achieved by that act is brought about entirely by G‑d.19 In other words, it is not that man bonds himself to G‑d through fulfillment of the mitzvah of circumcision. The opposite is true: when a Jew is circumcised, that act opens the door to G‑d bonding the Jew to Him with an eternal covenant.

די פעולת המצוה גופא ווערט טאַקע געטאָן דורך אַן אדם, אָבער דער ברית וואָס שאַפט זיך דורך דעם ווערט אויפגעטאָן אינגאַנצן מצד דעם אויבערשטן49. ד.ה. ס׳איז ניט דער פשט, אַז דורך מצות מילה פאַרבינדט זיך דער מענטש מיטן אויבערשטן, נאָר פאַרקערט: בשעת אַ איד איז זיך מל, פאַרבינדט דער אויבערשטער דעם אידן מיט אים אין אַ "ברית עולם".

Now we can understand why there is no reason to wait for the child to be old enough to willingly and actively participate in the observance of this mitzvah. Simply put, the bond established through circumcision is not his own accomplishment at all. That’s why, at the very first opportunity, as soon as the child is strong enough to undergo the procedure,20 he is circumcised.

און דעריבער איז ניטאָ קיין טעם מ׳זאָל וואַרטן ביז דער קינד וועט ווערן אַ גדול און קענען אַליין משתתף זיין זיך אין דעם קיום המצוה, ווייל סיי ווי וועט דאָס לגמרי ניט זיין זיינער אַן אויפטו; און דעריבער איז, אדרבה – ביי דער ערשטער מעגלעכקייט (ווי נאָר דער קינד איז גענוג שטארק50) איז מען אים מל.

The Uniqueness of Yitzchak’s Circumcision

4

On this basis, we can appreciate the uniqueness of Yitzchak being the first to be circumcised when eight days old, and the advantage of his circumcision over that of Avraham21 (and Yishmael).22

ד

עפ״ז וועט מען אויך פאַרשטיין די מעלה אין מילת יצחק – דער ״ראשון הנימול לשמונה ימים״12 – לגבי מילת אברהם51 (וישמעאל)52:

Avraham was given the mitzvah of circumcision only after preparing himself through serving G‑d over the course of the 99 years of his life. Throughout all this time, he followed an orderly progression, beginning when “he recognized his Creator” at the age of three and proceeding through a series of stages as that recognition was intensified, at 40, and at 48.23Throughout this time, Avraham carried out his life’s work of making G‑d’s presence known to mankind. Ultimately, he reached the highest degree of perfection possible for a created being. Only after accomplishing all this was Avraham given from Above the mitzvah of circumcision, through which he became “perfect.”24

צו אברהם׳ן איז געגעבן געוואָרן מצות מילה ערשט נאָכדעם ווי ער האָט זיך דערצו מכין געווען, דורך זיין פריערדיקער עבודה ביז ווערנדיק צ״ט שנה, מיט אַ סדר והדרגה: אָנהויבנדיק פון "הכיר את בוראו" (מיט די פאַרשידענע מדריגות אין דעם53: בן שלש, בן ארבעים, בן מ״ח), זיין עבודה צו מפרסם זיין אלקות בעולם, וכו׳, ביז ער האָט דערגרייכט די העכסטע שלימות וואָס איז מעגלעך ביי אַ נברא – און ערשט דערנאָך איז אים געגעבן געוואָרן (מלמעלה) מצות מילה, דורך וועלכער ער איז געוואָרן "תמים"54.

Because of all of Avraham’s accomplishments, it was not immediately evident that the covenant and connection with G‑d established through Avraham’s circumcision came entirely from Above.

און דעריבער איז אין זיין קיום מצות מילה ניט געווען מודגש וניכר בגילוי אַז דאָס איז אַ "ברית" און קשר וואָס קומט לגמרי אינגאַנצן נאָר מלמעלה.

In truth, even for Avraham, his Divine service was not the cause or reason for the circumcision, since, as explained above, the covenant established through circumcision is eternal, and forging such a timeless bond is not within the power of a created being, even one of Avraham’s stature. As Rambam teaches,25 “Everything that is brought into being will ultimately cease to be.” This teaches us that a created being cannot achieve such eternality by virtue of his own power and achievements. Even a person who is truly great, who fully and clearly understands the mitzvah, is no closer to creating such a bond than one who is genuinely small and completely lacking in understanding.

דאָס הייסט, אויך ביי אברהם איז עס ניט געווען באופן אַז זיין פריערדיקע עבודה איז געווען אַ כלי צום ברית, אַ עילה וגרם צום ברית – וואָרום, כנ״ל: דער ברית וואָס ווערט אויפגעטאָן דורך מילה – ברית עולם, נצחיות – איז ניט בחיק הנברא, וואָרום כל הווה נפסד55 קען אַ נברא ניט אויפטאָן אין דעם, אַ גדול שבגדולים (וועלכער פאַרשטייט המצוה לבורי׳) איז ניט "נעענטער" צו דעם ווי אַ קטן שבקטנים –

Avraham’s Divine service, then, was merely a preparation for the covenant with G‑d. After he carried out his Divine service in such a flawless manner, achieving everything a created being can accomplish despite his limitations, G‑d granted him a gift from Above,26 an eternal covenant.

(The relationship between Avraham’s Divine service and the covenant of circumcision is reflected in the Talmudic adage,27 “Had the recipient not generated satisfaction for the giver, the giver would not have granted him a gift.” In no way is the satisfaction the recipient generates a payment for the gift. It certainly does not compel the giver to give the gift, for a gift is motivated by the initiative of the giver. Conversely, however, a gift is given only when – and because – the recipient generated some form of satisfaction for the giver.)

נאָר זיין עבודה איז בלויז געווען אַן ענין פון הכנה צום ברית, אַז דורך דעם וואָס אברהם האָט געטאָן זיין עבודה בשלימות, וויפל אַ נברא קען אויפטאָן אַלס נברא, האָט אים דער אויבערשטער דערנאָך געגעבן אַ מתנה מלמעלה56, אַז ער זאל האָבן דעם "ברית עולם",

(ע״ד "אי לאו דעביד נייחא לנפשי׳ לא יהיב לי׳ מתנתא"57 – וואָס דער "נייחא לנפשי׳" איז ניט קיין תשלום פאַר דער מתנה און אוודאי ניט קיין דבר המכריח מען זאָל אים מוזן געבן די מתנה, ווייל אַ מתנה קומט מצד הנותן; אָבער, מאידך, ווערט די מתנה געגעבן דוקא בשעת ס׳איז דאָ דער "עביד נייחא לנפשי' ").

Since Avraham’s circumcision was preceded by his Divine service, that Divine service contributed to his fulfillment of the mitzvah,at least to some degree.28Indeed, Avraham’s very performance of the mitzvah of circumcision is associated with his decision that he must circumcise himself.29

אָבער אעפ״כ, וויבאַלד עס איז דאָך געקומען נאָך דער הקדמת העבודה פון אברהם׳ן – איז אין זיין קיום מצות מילה געווען "אַריינגעמישט" זיין עבודה58, ביז אַז אויך די מצות מילה עצמה איז ביי אים געווען פאַרבונדן מיט זיין "החלטה", "אַז ער דאַרף זיך מל זיין״59.

Accordingly, it is not so obvious, nor is it emphasized to a great degree, that the covenant established through Avraham’s circumcision came solely from Above.30 (A similar concept applies with regard to Yishmael, who underwent circumcision at the age of thirteen, when he had already attained intellectual maturity. Yishmael made an intellectual decision to circumcise himself and enter into a bond with G‑d.)22

און דעריבער איז אין דעם ניט געווען מודגש וניכר בגילוי ווי דער ברית קומט אינגאַנצן מלמעלה60.

[ועד״ז ביי ישמעאל וואָס האָט זיך מל געווען צו י״ג שנה ווען מ׳איז שוין אַ בר דעת – קומט אויס, אַז ישמעאל האָט מיט זיין שכל מסכים געווען צו זיך מל׳ן און פאַרבינדן זיך מיטן אויבערשטן61].

It is specifically Yitzchak’s circumcision at eight days that demonstrates that the bond with G‑d established through circumcision does not come about because of the person being circumcised, i.e., by virtue of the input of a created being, but is forged entirely by G‑d.

דוקא ביי יצחק, וואָס נימול לשמונה ימים איז געווען גלוי ווי דער ענין פון ברית מילה איז – אַ פאַרבונד וואָס ווערט געשאַפן (ניט מצד דעם אדם הנימול, אַ נברא, נאָר) אינגאַנצן מצד דעם אויבערשטן.

Likkutei Sichos, Volume 25, P. 86ff. Adapted from a sichah delivered on Acharon shel Pesach, 5741 [1981]

(משיחת אחרון של פסח תשמ״א)